ท้องเสีย กินอะไรดี ? เกิดจากอะไรได้บ้าง ? มาดูกัน

ท้องเสียนั้นเป็นอาการที่เกิดขึ้นได้หลายหาเหตุ ส่วนมาก สาเหตุของการเกิดอาการท้องเสียเกิดจากที่เรารับประทาน สิ่งสกปรก หรือแบคทีเรียเข้าไป ทำให้เกิดอาการท้องเสียได้ ซึ่งเชื้อนี้สามารถติดได้ในของที่รับประทาน อาหาร ได้แก่พวก น้ำดื่ม ขนมปัง หรือ อาหารหลายๆชนิด แต่อาการท้องเสียนั้น อาจจะมีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้นมาบ้าง เช่น อ้วกหรืออาเจียน ไม่สบาย เป็นไข้ เป็นต้น 

ท้องเสีย เกิดจากอะไร ?

อาการท้องเสียมีด้วยกัน 2 ชนิด 

1 ท้องเสียแบบเฉียบพลัน อาการนี้เกิดจากการที่เรากินเชื้อโรคหรือแบคทีเรียที่สกปรกเข้าไป หรือกินอาหารที่ไม่สุก ทำให้เกิดอาการท้องเสีย หากคนที่ท้องเสียและมีอาการรุนแรงอาจมีการอ้วกอาเจียนหรือเป็นไข้ตามมาด้วย เชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียที่สามารถทำให้เกิดอาการท้องเสียดาย จำพวกเช่น เชื้ออีโคไล ไวรัสตับอักเสบ โนโรไวรัส เชื้อบิดอะมีบาเป็นต้น 

2 ท้องเสียชนิดเรื้อรัง อาการท้องเสียชนิดเรื้อรังนั้นมีลักษณะ มีการขับขับถ่ายติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆ 1 สัปดาห์ถึง 1 เดือน อาจเกิดจากการที่ลำไส้แปรปรวนหรือมีการอักเสบของลำไส้ หรืออาจเข้าข่ายเป็นมะเร็งลำไส้ เกิดจากการรับประทานอาหาร และลำไส้ไม่มีการย่อยอาหารเกิดทำให้อาการท้องเสียเกิดขึ้น หรืออาจแพ้อาหารหรือส่วนประกอบของอาหารบางชนิด

ท้องเสียกินอะไรดี ?

• อาหารที่ย่อยได้ง่าย เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม การกินอาหารที่รับประทานง่ายหรืออ่อนนั้นจะช่วยเรื่องการหดตัวของลำไส้นะครับจึงช่วยลดการขับถ่ายลดลงไปด้วย
• น้ำสะอาดหรือน้ำเปล่า ควรรับประทานให้มากๆ
• ยาหรือเกลือแร่ เพื่อชดเชยพลังงานที่สูญเสียไป และบรรเทาอาการท้องเสีย 
• น้ำมะพร้าว เพราะน้ำมะพร้าวมีเกลือแร่ที่ช่วยในการเพิ่มพลังงานที่สูญเสียไป ลดอาการอ่อนเพลีย 

คนท้องเสียไม่ควรรับประทานอาหารประเภทใด?

• อาหารที่มีกากใยอาหาร เช่นผักผลไม้ เพราะจะทำให้มีอาการท้องเสียอาหารที่มีกากใยสูงทำให้มีการทำงานที่ดีที่ทำให้อาการท้องเสียนั้นหายช้าลง
• ของเปรี้ยวจำพวกนมเปรี้ยว ยาคูลท์ทำให้มีการขับถ่ายที่ดีแต่ไม่เหมาะกับผู้ที่กำลังท้องเสียเพราะจะทำให้อาการเหล่านั้นหายช้าลง 
• เครื่องดื่มจำพวกนมไม่ว่าจะเป็น นมวัว นมแพะ หรือนมอะไรเครื่องดื่มจำพวกนี้ห้ามรับประทาน 

วิธีรักษาอาการท้องเสีย

อาการท้องเสียเฉียบพลันไม่จำเป็นต้องไปรักษาที่โรงพยาบาลหรือกับแพทย์ เพราะสามารถรักษาตัวเองได้ที่บ้าน เพราะอาการท้องเสียพอขับถ่ายไปเรื่อยๆ อาการเหล่านั้นจะค่อยๆหายไปเอง อย่างน้อย 2 ถึง 6 ชั่วโมง หรือมากสุดก็ประมาณ 1 วันนะครับ สำหรับบางคนที่เกิดอาการท้องเสียแบบเฉียบพลันแล้วมีอาการแทรกซ้อนเข้ามา เช่น อาเจียนเป็นไข้ ปวดหัว ตัวร้อน ควรรับประทานยาช่วย และมีการกินเกลือแร่ ที่ช่วยทดแทนพลังงานและน้ำที่สูญเเสียไปในร่างกาย โดยเกลือแร่ชนิดนี้ จะเรียกว่า เกลือแร่ ORS หรือ Oral Rehydration Salts ที่เป็นเกลือแร่เฉพาะสำหรับผู้ที่มีอาการท้องเสีย สามารถหาซื้อได้ที่ร้านขายาทั่วไป หรือแม้แต่ที่เซเว่นก็มีขายครับ

อาการท้องเสียแบบเรื้อรังควรไปพบและปรึกษาแพทย์ เพราะอาการท้องเสียแบบเรื้อรังนั้นอาจเกิดโรคหรืออาการที่รุนแรงจึงจำเป็นต้องให้แพทย์เฉพาะทางช่วยรักษาอาการข้างเคียงที่อาจเกิดอาการท้องเสียเรื้อรังนั้น อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการเกิดโรค มะเร็งลำไส้ ลำไส้อักเสบ ตับอักเสบ  

ท้องเสีย ควรทานยาอะไร

ยาผงถ่าน ลดอาการแน่นท้อง และทำให้อุจจาระเหลวน้อยลง
วิธีใช้
กิน 2 เม็ดทันทีที่มีอาการ
กินซ้ำได้ทุก 3-4 ชั่วโมง ตามความรุนแรงของอาการ
หากถ่ายบ่อย หรือถ่ายเป็นน้ำให้กินยาให้ถี่ขึ้น
ไม่ควรใช้เกิน 16 เม็ดต่อวัน

ผงเกลือแร่โออาร์เอส ชดเชยการสูญเสียน้ำและเกลือแร่
วิธีใช้
ชง 1 ซอง ผสมน้ำสะอาดตามปริมาณที่ระบุไว้ที่ชองยา
ดื่มจนหมด หรือค่อย ๆ จิบถ้ามีอาการคลื่นใส้

ยาโลเพอราไมด์ เช่น อิโมเดียม หรือ โลเพอราไมด์ จีพีโอ
ใช้ในกรณีที่ชยาทั้ง 2 ชนิดขั้นต้นแล้วอาการไม่ดีขึ้น

วิธีใช้ (ห้ามใช้หากถ่ายเป็นมูกปนเลือด)
กิน 2 เม็ดในครั้งแรก และกินซ้ำครั้งละ 1 เม็ด ทุกครั้งที่ถ่ายเหลวไม่เกิน 8 เม็ดต่อวัน
หากทำทั้ง 3 วิธีแล้วอาการไม่ดีขึ้นใน 24-48 ชั่วโมง ควรไปพบแพทย์

ข้อสำคัญ ไม่ซื้อยาปฏิชีวนะใช้เองก่อนไปพบแพทย์

ข้อมูลจาก ท้องเสีย ถ่ายเหลว ใช้ยาอะไรได้บ้าง ผศ.นพ.พิสนธิ์ จงตระกูล

ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากอาการท้องเสีย

ส่วนใหญ่การเกิดอาการท้องเสียนั้นไม่ค่อยมีภาวะแทรกซ้อนมาก แต่อาจจะเกิดขึ้นเลยพบได้กับพวกเช่น คนชรา คนแก่ คนตั้งครรภ์ คนที่มีโรคเบาหวานความดัน แต่ก็อาจจะมีอาการที่ไม่มันรุนแรงมาก ภาวะแทรกซ้อนที่อาจจะเกิดได้มีอะไรบ้าง 

• ภาวะขาดน้ำหรือเกลือแร่
• ลำไส้แปรปรวน 
• การติดเชื้อที่ลุกลาม 
• โรคมะเร็ง ลำไส้อักเสบ ตับอักเสบ เป็นต้น

การป้องกันการเกิดอาการท้องเสียอีกครั้ง 

พยายามล้างมือให้สะอาด ก่อนหรือหลังรับประทานอาหาร เพื่อไม่ให้มีแบคทีเรียหรือเชื้อโรคติดอาหารไป หรือดีที่สุดควรใช้แอลกอฮอล์ในการล้างมือก่อนรับประทานอาหารเพื่อฆ่าแบคทีเรีย เลือกรับประทานอาหารที่สะอาด ไม่กินของดิบ หลีกเลี่ยงผักผลไม้ที่มีสารเคมี หรือล้างผักผลไม้ก่อนรับประทานอาหาร ควรทำความสะอาดที่เตรียมอาหารหรือโต๊ะกินข้าว ก่อนรับประทานอาหาร 

ข้อควรปฏิบัติ ขณะท้องเสีย

การเกิดอาการท้องเสียไม่จำเป็นต้องกินยาแก้ท้องเสีย เพราะว่าร่างกายต้องถ่ายล้างของเสียออกจากลำไส้ให้หมด ยกเว้นกรณี ผู้ที่มีอาการท้องเสียและมีอาการอาเจียนเป็นไข้ปวดหัวตัวร้อน ก็ควรรับทานยาหรือไปพบแพทย์

สุดท้ายนี้การรับประทานอาหารเป็นสิ่งสำคัญควรรับประทานอาหารที่มีความสะอาดถูกสุขอนามัย ของดิบของไม่สุกหลีกเลี่ยงได้ควรเลี่ยงหมั่นล้างมือก่อนรับประทานอาหารเพื่อฆ่าแบคทีเรียที่อยู่ที่มือเรานะครับ